Το πλακώδες καρκίνωμα αποτελεί το συχνότερο ιστολογικό τύπο, αφού ανευρίσκεται στο 70-80% των ασθενών με καρκίνο του αιδοίου.

Στους πιο σπάνιους  τύπους περιλαμβάνονται:

• Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα.

• Το μελάνωμα.

• Το αδενοκαρκίνωμα του βαρθολίνειου αδένα.

• Το σάρκωμα.

• Η νοσος Paget.

Στους σημαντικότερους προδιαθεσικούς παράγοντες για την εμφάνισή καρκίνου του αιδοίου συγκαταλέγονται:

• Ο σκληρυντικός λειχήνας του αιδοίου.

• Η ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του αιδοίου (VIN).

• Η ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του τραχήλου της μήτρας (CIN).

• Το ιστορικό καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

• Το κάπνισμα.

• Η ανοσοκαταστολή.

Σε ό,τι αφορά στο πλακώδες καρκίνωμα, έχουν προταθεί δύο οδοί καρκινογένεσης: η σχετιζόμενη με χρόνια λοίμωξη από επιθετικούς τύπους του ιού HPV και αυτή που συνδέεται με χρόνια φλεγμονή ή αυτοάνοσες καταστάσεις.

Οι περισσότερες ασθενείς με καρκίνο αιδοίου προσέρχονται προς εξέταση λόγω κάποιας αλλοίωσης της περιοχής που είδαν ή ψηλάφησαν ,χωρίς κάποιο ειδικό σύμπτωμα.

Παρόλαυτα, οι κυριότερες κλινικές εκδηλώσεις του καρκίνου του αιδοίου, όταν υπάρχουν, είναι:

• Ο κνησμός.

• Το άλγος ή το αίσθημα καύσου.

• Η αιμόρροια ή οι αυξημένες εκκρίσεις.

• Η διόγκωση των βουβωνικών λεμφαδένων.

• Τα συμπτώματα από την προσβολή του ουροποιητικού συστήματος σε προχωρημένες περιπτώσεις (π.χ. αιματουρία).

• Τα συμπτώματα που προκαλεί η προσβολή του κατώτερου τμήματος του εντέρου και του πρωκτού σε προχωρημένες περιπτώσεις (π.χ. δυσχεσία).

Η οριστική διάγνωση του καρκίνου του αιδοίου απαιτεί τη λήψη βιοψίας.

Σε αυτές τις ασθενείς απαιτείται, επιπλέον, η αξιολόγηση του μεγέθους του όγκου, η μέτρηση της απόστασής του από τη μέση γραμμή του αιδοίου σε ετερόπλευρες βλάβες, η πλήρης κλινική εξέταση και κολποσκόπηση του κατώτερου γεννητικού συστήματος – περινέου και η ψηλάφηση των βουβωνικών λεμφαδένων.

Θα πρέπει να σημειωθείπως, σε αλλοίωση που εγείρει την υποψία καρκίνου του αιδοίου, η βιοψία θα πρέπει να λαμβάνεται από την πιο ύποπτη περιοχή και να μην εξαιρείται ολόκληρη η βλάβη. Αν συμβεί το τελευταίο, δεν υπάρχει δυνατότητα εφαρμογής της τεχνικής του λεμφαδένα-φρουρού, με αποτέλεσμα οι ασθενείς που χρήζουν διερεύνησης για λεμφαδενικές μεταστάσες να εκτίθενται στις επιπλοκές του συστηματικού λεμφαδενικού καθαρισμού.

Όταν η βιοψία επιβεβαιώσει τον καρκίνο του αιδοίου, ο περαιτέρω απεικονιστικός έλεγχος της ασθενούς μπορεί να περιλαμβάνει :

• το υπερηχογράφημα της μηροβουβωνικής χώρας αμφοτερόπλευρα,

• τη μαγνητική τομογραφία κάτω κοιλίας με σκιαγραφικό,

• τις αξονικές τομογραφίες θώρακα-άνω-κάτω κοιλίας με σκιαγραφικό και

• το PET/CT.

Στα αρχικά στάδια, η βάση της χειρουργικής αντιμετώπισης του πλακώδους καρκινώματος του αιδοίου είναι η ριζική εκτομή της βλάβης.

Σε περίπτωση μεγάλου όγκου, κεντρικής θέσης της βλάβης ή πολλαπλών εστιών καρκινώματος απαιτείται ριζική εκτομή του αιδοίου.

Αναλόγως σταδίου κατά FIGO θα προστεθεί και η αφαίρεση μηροβουβωνικών λεμφαδένων.

Σε προχωρημένα στάδια της νόσου, η αντιμετώπιση των ασθενών στηρίζεται συνήθως στη χορήγηση ακτινοθεραπείας και χημειοθεραπείας.

Ανάλογα με τον τύπο του καρκίνου του αιδοίου, το στάδιο της νόσου και τη γενικότερη κατάσταση υγείας της, η ασθενής μπορεί μετεγχειρητικά να μπει σε απλή παρακολούθηση ή να χρειαστεί επιπλέον θεραπεία(με βάση πάντα τις αντίστοιχες αποφάσεις που θα ληφθούν σε Ογκολογικό Συμβούλιο, με τη συμμετοχή Γυναικολόγου Ογκολόγου, Παθολόγου Ογκολόγου, Ακτινοθεραπευτή και Παθολογοανατόμου).

Η παρακολούθηση της ασθενούς μετά τη θεραπεία στηρίζεται:

• Στην περιοδική κλινική εξέταση, περιλαμβανομένης της γυναικολογικής.

• Στο ετήσιο PAP test.

• Στους περιοδικούς απεικονιστικούς ελέγχους. Στις διαθέσιμες επιλογές ανήκουν η αξονική ή μαγνητική τομογραφία και το PET/CT, οπότε οι σχετικές αποφάσεις λαμβάνονται με βάση την κρίση του Ιατρού και τα ενδεχόμενα συμπτώματα από την ασθενή.